Virus gây viêm phổi hMPV – Triệu chứng, cách phòng ngừa và điều trị

Virus hMPV (Human Metapneumovirus) là một trong những tác nhân gây viêm đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ em và người già. Việc nhận diện sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng ngừa đúng cách là điều vô cùng quan trọng. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn rõ ràng về các triệu chứng của bệnh hMPV, cách phòng ngừa hiệu quả và các phương pháp điều trị.

Virus hMPV là gì?

Human Metapneumovirus (hMPV) là một loại virus đường hô hấp thuộc họ Pneumoviridae, được phát hiện vào năm 2001. Đây là nguyên nhân phổ biến gây nhiễm trùng đường hô hấp, đặc biệt trong mùa đông xuân. Virus này lây lan nhanh và chủ yếu ảnh hưởng đến trẻ em dưới 5 tuổi, gây các bệnh như viêm tiểu phế quản và viêm phổi.

Virus hMPV chủ yếu lây lan qua các giọt bắn nhỏ chứa virus phát tán khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Những giọt bắn này có thể tồn tại lâu trong không khí và bám trên các bề mặt, đồ vật xung quanh. Khi người khỏe mạnh tiếp xúc trực tiếp với giọt bắn hoặc chạm vào các bề mặt, đồ vật có chứa virus rồi đưa tay lên mắt, mũi hoặc miệng, nguy cơ nhiễm bệnh là rất cao. Virus cũng dễ lây lan qua tiếp xúc gần gũi như bắt tay, chạm vào người bệnh hoặc qua các dịch tiết đường hô hấp. Chính vì vậy, môi trường đông người hoặc không được vệ sinh tốt là điều kiện lý tưởng để virus hMPV lây lan nhanh chóng.

Đối tượng nguy cơ cao nhiễm virus hMPV

Virus hMPV có khả năng lây nhiễm mạnh mẽ, nhưng những đối tượng sau đây có nguy cơ cao mắc bệnh và gặp biến chứng nghiêm trọng hơn:

• Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ sơ sinh: Do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn thiện, không đủ khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.
• Người cao tuổi trên 65 tuổi: Vì hệ miễn dịch suy giảm theo tuổi tác, dễ bị ảnh hưởng bởi các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp.
• Người suy giảm miễn dịch: bao gồm những người mắc bệnh lý làm suy yếu hệ miễn dịch hoặc đang điều trị bằng các liệu pháp ức chế miễn dịch.
• Người có bệnh nền mạn tính: chẳng hạn như bệnh tim bẩm sinh, loạn sản phế quản phổi, hoặc suy giảm miễn dịch bẩm sinh, khiến cơ thể khó chống lại sự xâm nhập và phát triển của virus.

Những đối tượng này cần được theo dõi sát sao và chăm sóc đặc biệt nếu nhiễm bệnh để tránh các biến chứng nghiêm trọng.

Dấu hiệu khi nhiễm virus hMPV

Khi nhiễm virus hMPV, triệu chứng có thể xuất hiện trong vòng từ 5 đến 9 ngày sau khi tiếp xúc với nguồn lây. Các dấu hiệu ban đầu thường khá giống với cảm lạnh thông thường. Trẻ em và người lớn có thể gặp các triệu chứng viêm đường hô hấp trên như ho, chảy mũi, ngạt mũi, sốt nhẹ và đau họng. Những triệu chứng này thường không nghiêm trọng và sẽ tự khỏi trong khoảng 2–3 ngày.

Tuy nhiên, virus hMPV cũng có thể gây viêm đường hô hấp dưới, bao gồm viêm tiểu phế quản hoặc viêm phổi, đặc biệt là ở trẻ em và những người có bệnh lý nền. Trẻ có thể bị sốt cao, ho kéo dài, khò khè và có thể gặp khó thở, thậm chí là suy hô hấp trong một số trường hợp nghiêm trọng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể dẫn đến biến chứng nặng hơn, cần phải theo dõi và can thiệp y tế để đảm bảo sự an toàn cho bệnh nhân.

Phương pháp điều trị khi nhiễm virus hMPV

Hiện nay, virus hMPV chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, vì vậy việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng và hỗ trợ phục hồi. Dưới đây là các biện pháp điều trị cụ thể:

Hạ sốt khi trẻ sốt cao trên 38,5°C

Khi trẻ sốt cao, cần sử dụng thuốc hạ sốt như Paracetamol (ví dụ: Efferalgan) theo đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ. Điều này giúp kiểm soát thân nhiệt và giảm đau, hỗ trợ trẻ cảm thấy dễ chịu hơn.

Đảm bảo cung cấp đủ dịch, điện giải và dinh dưỡng

Trong quá trình điều trị, việc bổ sung nước, điện giải và dinh dưỡng đầy đủ là rất quan trọng để giúp trẻ hồi phục nhanh chóng. Các sản phẩm bổ sung như Vis-la có thể được sử dụng để cung cấp điện giải, hỗ trợ duy trì cân bằng cơ thể.

Thông thoáng đường thở và giảm nghẹt mũi

Để cải thiện tình trạng nghẹt mũi, có thể sử dụng thuốc co mạch Jazxylo, giúp giảm nhanh tình trạng nghẹt mũi, làm thông thoáng mũi hiệu quả. Bên cạnh đó, việc vệ sinh mũi hàng ngày bằng dung dịch muối biển như SalineSea sẽ giúp làm sạch dịch nhầy, đảm bảo đường hô hấp trên của trẻ được thông thoáng.

Giảm ho, long đờm và làm dịu cổ họng

Đối với trẻ bị ho, có thể sử dụng các loại siro thảo dược như An Khái Hoa hoặc Ivylix Booster. Những sản phẩm này giúp giảm ho, hỗ trợ long đờm và làm dịu cổ họng, giúp trẻ dễ chịu hơn trong quá trình hồi phục.

Sử dụng kháng sinh khi có bội nhiễm vi khuẩn

Trong trường hợp trẻ có dấu hiệu bội nhiễm, bác sĩ sẽ chỉ định sử dụng kháng sinh phù hợp. Việc sử dụng kháng sinh cần tuân thủ đúng liều lượng và hướng dẫn của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Các biện pháp điều trị trên cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ. Nếu trẻ có các dấu hiệu nặng như khó thở, tím tái hoặc tình trạng bệnh không cải thiện sau vài ngày, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.

Chủ động phòng ngừa tránh lây nhiễm

Để ngăn ngừa nhiễm virus hMPV, việc thực hiện các biện pháp phòng bệnh đơn giản nhưng hiệu quả là rất quan trọng. Dưới đây là những phương pháp phòng ngừa bệnh hMPV:

• Vệ sinh môi trường và không khí: Đảm bảo môi trường sống luôn sạch sẽ, tránh ô nhiễm không khí. Thường xuyên vệ sinh nhà cửa và các bề mặt tiếp xúc để giảm thiểu nguy cơ lây lan virus.
• Vệ sinh cá nhân đúng cách: Rửa tay thường xuyên với xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với người bệnh hoặc các bề mặt công cộng.
• Che miệng và mũi khi hắt hơi hoặc ho: Dạy trẻ và người lớn che miệng khi ho, hắt hơi để hạn chế sự phát tán virus vào không khí.
• Vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý: Vệ sinh mũi họng hàng ngày giúp làm sạch dịch nhầy, bảo vệ đường hô hấp khỏi vi khuẩn và virus.
• Hạn chế tiếp xúc với người bệnh: Tránh tiếp xúc với những người có dấu hiệu mắc bệnh, đặc biệt trong mùa dịch. Nên hạn chế cho trẻ đi đến nơi đông người để giảm nguy cơ lây nhiễm.
• Đeo khẩu trang khi ra ngoài: Đeo khẩu trang giúp giảm nguy cơ lây nhiễm qua giọt bắn khi tiếp xúc với người bệnh.
• Tiêm phòng đầy đủ: Đảm bảo rằng trẻ được tiêm phòng đầy đủ theo lịch tiêm chủng quốc gia để giúp tăng cường khả năng miễn dịch, phòng tránh các bệnh do virus và vi khuẩn gây ra.

Thực hiện những biện pháp phòng bệnh này sẽ giúp giảm nguy cơ lây nhiễm virus hMPV, đặc biệt là cho trẻ em, người già và những người có sức khỏe yếu.