Ghi nhận sự lan rộng cúm mùa ở nhiều quốc gia – Dịch cúm đã đạt đỉnh chưa?
Thế giới đang chứng kiến một mùa cúm bùng phát mạnh mẽ, lan rộng khắp các châu lục với số ca nhiễm, nhập viện và tử vong tăng vọt. Nhiều quốc gia ghi nhận mức độ dịch cúm nghiêm trọng nhất trong nhiều năm qua, làm dấy lên lo ngại về một “cuộc khủng hoảng y tế” nếu không có các biện pháp kiểm soát kịp thời.
Dịch cúm mùa lan rộng trên diện rộng, số ca mắc và tử vong tăng cao
Dịch cúm mùa năm nay đang bùng phát mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu, với số ca mắc và tử vong tăng nhanh tại nhiều quốc gia, tạo nên áp lực lớn lên hệ thống y tế.
Tại Mỹ, cúm mùa đang khiến các bệnh viện quá tải vì số ca nhập viện tăng cao. Các chuyên gia y tế nhận định tỷ lệ nhập viện do cúm đã vượt xa so với COVID-19 cùng thời điểm. Đáng lo ngại hơn, tỷ lệ tử vong do cúm mỗi tuần đang vượt lên trên COVID-19, khiến giới chức y tế phải phát đi cảnh báo khẩn cấp.
Khu vực châu Á cũng đang trải qua một mùa cúm đặc biệt nghiêm trọng. Nhật Bản chứng kiến đợt cúm tồi tệ nhất trong vòng 10 năm qua, với số người mắc tăng gấp nhiều lần so với cùng kỳ năm trước. Số ca mắc cúm gia tăng đột biến đã kéo theo những thiệt hại lớn về kinh tế và sức khỏe cộng đồng. Tại Hàn Quốc, tỷ lệ nghi mắc cúm trong cộng đồng đạt mức cao nhất từ năm 2016, với số ca tăng nhanh, đặc biệt ở nhóm trẻ vị thành niên. Tình hình tại Đài Loan cũng không khá hơn khi nước này đang phải đối diện với mùa cúm nghiêm trọng nhất trong 10 năm gần đây, với số ca mắc mới liên tục lập kỷ lục vào cuối tháng 1.
Ở châu Âu, dịch cúm mùa cũng bùng phát mạnh mẽ và khó kiểm soát. Bỉ đang trải qua đợt cúm nặng nề nhất kể từ đại dịch COVID-19. Tại Cộng hòa Czech, số người mắc bệnh đường hô hấp tăng vọt, đặc biệt là các ca cúm chiếm tỷ lệ cao, gây quá tải cho các cơ sở y tế. Pháp phải cùng lúc đối phó với ba chủng virus cúm (AH1N1, H3N2 và cúm B) lưu hành song song, khiến việc kiểm soát dịch gặp nhiều thách thức. Nhiều quốc gia khác như Romania cũng ghi nhận số ca cúm và nhiễm trùng đường hô hấp tăng đột biến chỉ trong thời gian ngắn.
Không chỉ các quốc gia ở Bắc bán cầu, tại Nam bán cầu, Australia cũng phát đi cảnh báo về nguy cơ một mùa cúm khốc liệt khi số ca mắc tăng nhanh ngay từ đầu năm 2025.
Dịch cúm mùa năm nay đang cho thấy mức độ nghiêm trọng và lan rộng chưa từng có, đặt ra yêu cầu cấp bách về việc tăng cường các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch.
Vì sao cúm mùa bùng phát mạnh vào thời điểm này?
Các chuyên gia cho rằng có nhiều nguyên nhân kết hợp khiến dịch cúm mùa năm nay lan rộng và bùng phát mạnh. Thứ nhất, hiệu ứng hậu COVID-19 khiến hệ miễn dịch cộng đồng suy giảm do thời gian dài giãn cách, đeo khẩu trang và hạn chế tiếp xúc xã hội. Khi cuộc sống trở lại bình thường, miễn dịch cộng đồng yếu hơn khiến virus cúm dễ dàng tấn công.
Thứ hai, các hoạt động tập trung đông người như học sinh đi học, lễ hội, sự kiện đông người, du lịch quốc tế tăng mạnh sau dịch đã tạo điều kiện cho virus cúm phát tán nhanh chóng trong cộng đồng.
Ngoài ra, virus cúm liên tục biến đổi với nhiều chủng khác nhau cùng lưu hành trong năm nay, khiến việc kiểm soát dịch khó khăn hơn và làm giảm hiệu quả của vaccine phòng cúm.
Cuối cùng, mùa Đông kéo dài và lạnh sâu ở nhiều khu vực cũng tạo môi trường thuận lợi cho virus cúm tồn tại và lây lan nhanh. Tất cả những yếu tố này khiến dịch cúm mùa năm nay trở nên nghiêm trọng hơn những năm trước.
Dịch cúm đã đạt đỉnh hay chưa?
Theo các chuyên gia, dịch cúm mùa thường đạt đỉnh vào khoảng tháng 2, trước khi giảm dần khi chuyển từ mùa Đông sang mùa Xuân.
Tuy nhiên, thời điểm đạt đỉnh có thể thay đổi tùy theo từng năm và khu vực. Hiện tại, chưa có thông tin cụ thể về việc dịch cúm đã đạt đỉnh tại Việt Nam hay chưa. Do đó, người dân nên tiếp tục thực hiện các biện pháp phòng ngừa như tiêm vaccine cúm, duy trì vệ sinh cá nhân và hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh để bảo vệ sức khỏe.
Giải pháp nào để phòng ngừa và giảm nhẹ cúm mùa?
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Tiến Dũng – Nguyên trưởng khoa Nhi Bệnh viện Bạch Mai, để phòng ngừa cúm mùa hiệu quả, việc đầu tiên cần làm là giữ gìn vệ sinh không gian sống: nhà cửa phải sạch sẽ, thông thoáng, tránh tình trạng ẩm mốc, bụi bẩn – những yếu tố dễ làm tổn thương đường hô hấp và tạo điều kiện cho virus tấn công.
Bên cạnh đó, tiêm vaccine cúm định kỳ mỗi năm là biện pháp rất quan trọng, nên được thực hiện trước mùa dịch khoảng 1 tháng để cơ thể kịp thời sản sinh kháng thể chống lại virus cúm.
Thuốc kháng virus như Tamiflu chỉ thực sự hiệu quả nếu được sử dụng trong 48 giờ đầu kể từ khi phát hiện bệnh, giúp rút ngắn thời gian sốt và giảm nguy cơ biến chứng. Tuy nhiên, phần lớn trường hợp cúm nên tập trung vào điều trị triệu chứng và nâng cao thể trạng.
Khi bị sốt, cần dùng thuốc hạ sốt đúng liều và bổ sung thêm dung dịch điện giải để tránh mất nước do sốt cao. Có thể lựa chọn các loại điện giải dễ uống, dễ hấp thu như Vis-la, Oralkool, Hyelyte,…
Nếu có ho, người bệnh có thể dùng các loại siro thảo dược an toàn, đặc biệt phù hợp với trẻ nhỏ như Ivylix Booster, An Khái Hoa… hoặc các thuốc tân dược nếu cần thiết.
Với triệu chứng nghẹt mũi, nên ưu tiên các thuốc xịt, nhỏ mũi tác dụng tại chỗ để giúp thông thoáng đường thở nhanh chóng. Một trong những lựa chọn an toàn là thuốc nhỏ mũi Jazxylo chứa xylometazolin – hoạt chất co mạch thế hệ mới, hiệu quả nhanh, dùng được cho trẻ từ 3 tháng tuổi.
Ngoài ra, trong suốt quá trình điều trị cúm, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, vì vậy cần chú trọng ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, đa dạng thực phẩm và tăng cường các dưỡng chất giúp nâng cao sức đề kháng để nhanh chóng phục hồi sức khỏe.
Chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị kịp thời là “chìa khóa” để mỗi cá nhân bảo vệ bản thân và cộng đồng, đặc biệt trong bối cảnh virus cúm đang có những biến đổi phức tạp.
