Tại sao bị nghẹt mũi kéo dài? Nguyên nhân và cách điều trị hiệu quả

Nghẹt mũi kéo dài không chỉ gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng giấc ngủ, khả năng tập trung và sức khỏe tổng thể. Rất nhiều người băn khoăn tại sao bị nghẹt mũi kéo dài, dù đã dùng thuốc nhỏ mũi hay xịt mũi nhưng tình trạng vẫn không cải thiện. Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân thường gặp và giải pháp điều trị hiệu quả cho tình trạng này.

Tại sao bị nghẹt mũi kéo dài?

Khác với nghẹt mũi cấp tính thường xuất hiện khi bạn bị cảm lạnh hay nhiễm vi khuẩn, virus thông thường, nghẹt mũi kéo dài lại thường liên quan đến các nguyên nhân sâu xa và mang tính mạn tính. Một số nguyên nhân phổ biến có thể kể đến bao gồm:

1. Lệch vách ngăn mũi

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây nghẹt mũi kéo dài là tình trạng lệch vách ngăn mũi. Vách ngăn mũi có vai trò quan trọng trong việc chia đường thở ra thành hai bên mũi. Khi vách ngăn mũi bị lệch hoặc vẹo, sẽ khiến một bên mũi bị tắc nghẽn, dẫn đến tình trạng nghẹt mũi kéo dài. Điều này thường gặp ở những người bị chấn thương mũi hoặc bẩm sinh.

2. Polyp mũi và khối u nhỏ trong mũi

Polyp mũi là các khối u lành tính mọc từ niêm mạc mũi hoặc xoang. Mặc dù không gây nguy hiểm, nhưng polyp có thể chặn đường thở, dẫn đến nghẹt mũi kéo dài. Polyp mũi thường phát triển trong môi trường viêm nhiễm mạn tính, chẳng hạn như viêm xoang, và có thể gây tắc nghẽn đường thở lâu dài nếu không được điều trị.

3. Viêm xoang mạn tính

Viêm xoang mạn tính là một trong những nguyên nhân phổ biến gây nghẹt mũi kéo dài. Viêm xoang xảy ra khi các xoang (các khoang rỗng trong xương sọ) bị nhiễm trùng hoặc viêm. Nếu tình trạng viêm không được điều trị dứt điểm, các dịch nhầy ứ đọng trong xoang có thể dẫn đến tắc nghẽn và nghẹt mũi mạn tính.

4. Viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng là phản ứng của hệ miễn dịch đối với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi, nấm mốc, hay lông thú. Khi tiếp xúc với những tác nhân này, cơ thể sẽ sản xuất ra histamine, gây viêm niêm mạc mũi, làm tắc nghẽn đường thở và dẫn đến nghẹt mũi kéo dài. Viêm mũi dị ứng có thể kéo dài nhiều tuần hoặc thậm chí suốt cả mùa nếu không có biện pháp phòng ngừa và điều trị đúng cách.

5. Viêm VA (ở trẻ em)

Ở trẻ nhỏ, một nguyên nhân khác dẫn đến nghẹt mũi kéo dài là viêm VA (amidan vòm). VA quá phát hoặc viêm kéo dài có thể gây tắc nghẽn đường mũi và làm giảm khả năng thở qua mũi của trẻ. Tình trạng này có thể dẫn đến ngáy khi ngủ, thở khò khè và khó ngủ.

6. Rối loạn nội tiết

Phụ nữ mang thai thường gặp tình trạng nghẹt mũi kéo dài do sự thay đổi nội tiết trong cơ thể. Lượng hormone estrogen và progesterone thay đổi trong quá trình mang thai có thể gây phù nề niêm mạc mũi, dẫn đến nghẹt mũi kéo dài. Tình trạng này thường không nghiêm trọng và sẽ thuyên giảm sau khi sinh.

7. Môi trường ô nhiễm và khô hanh

Môi trường ô nhiễm, khói bụi, hóa chất hoặc không khí khô hanh có thể làm niêm mạc mũi tổn thương và dễ bị viêm nhiễm. Những yếu tố này gây cản trở quá trình lưu thông không khí qua mũi, dẫn đến nghẹt mũi kéo dài, đặc biệt là khi tiếp xúc kéo dài trong môi trường ô nhiễm.

Biểu hiện thường gặp khi bị nghẹt mũi kéo dài

Nếu bạn đang thắc mắc tại sao bị nghẹt mũi kéo dài, hãy quan sát các triệu chứng đi kèm dưới đây:

• Mũi nghẹt liên tục, phải thở bằng miệng, đặc biệt về đêm.
• Nói giọng mũi, âm phát ra bị bí.
• Thường xuyên sổ mũi, dịch mũi chảy kéo dài.
• Ngủ không sâu, dễ tỉnh giấc hoặc ngủ ngày nhiều hơn do mất ngủ ban đêm.
• Trẻ em có biểu hiện ngáy khi ngủ, thở khò khè.
• Có thể kèm theo các dấu hiệu viêm mắt, viêm mí, viêm túi lệ nếu viêm nhiễm lan rộng.
• Ở trẻ nhỏ, nghẹt mũi mạn tính còn ảnh hưởng đến cấu trúc khuôn mặt như hàm ếch hẹp, cằm nhô, răng vẩu…

Cách điều trị nghẹt mũi kéo dài

Việc điều trị cần dựa vào nguyên nhân cụ thể gây nghẹt mũi kéo dài:

• Phẫu thuật chỉnh hình vách ngăn mũi: Đối với trường hợp lệch vách ngăn.
• Cắt bỏ polyp, khối u nhỏ: Giúp khai thông đường thở, ngăn viêm nhiễm.
• Nạo VA ở trẻ: Khi VA quá phát hoặc viêm mạn tính.
• Điều trị viêm xoang mạn tính và viêm mũi dị ứng: Có thể dùng kháng sinh, thuốc xịt corticoid, hoặc phương pháp rửa mũi bằng nước muối sinh lý.
• Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây dị ứng: Giữ vệ sinh môi trường sống, dùng máy lọc không khí.
• Dùng thuốc theo chỉ định bác sĩ: Các loại thuốc co mạch, kháng histamin, corticoid dạng xịt… chỉ nên dùng theo hướng dẫn và không kéo dài để tránh tác dụng phụ.

Hy vọng qua bài viết này, bạn đã phần nào hiểu rõ hơn tại sao bị nghẹt mũi kéo dài và biết cách nhận diện cũng như xử lý tình trạng này hiệu quả. Nghẹt mũi kéo dài không nên xem nhẹ, vì có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý hô hấp nghiêm trọng. Hãy chủ động thăm khám tai mũi họng để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh để bệnh kéo dài ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.