Báo động gia tăng trẻ nhập viện do virus hợp bào hô hấp RSV

Hiện nay, số ca trẻ nhập viện do nhiễm virus hợp bào hô hấp (RSV) đang gia tăng đáng báo động, đặc biệt ở nhóm trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi. Việc nhận diện sớm và phòng ngừa virus RSV là vô cùng cấp thiết để bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ.

RSV – Tác nhân nguy hiểm gây viêm phổi ở trẻ nhỏ

Virus hợp bào hô hấp (RSV) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm đường hô hấp dưới cấp tính, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ nhỏ.

Thời gian gần đây tại Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn (Hà Nội), số ca bệnh nhi mắc RSV đang tăng đột biến, chiếm gần 50% các trường hợp viêm đường hô hấp. Đáng lo ngại, nhiều trẻ nhập viện với biến chứng suy hô hấp nặng, phải thở oxy hoặc thở máy hỗ trợ.

RSV tấn công mạnh mẽ vào hệ hô hấp, gây tổn thương phổi nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ dưới 6 tháng tuổi, thậm chí dưới 3 tháng tuổi – những đối tượng có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và đường thở nhỏ hẹp, dễ bị tắc nghẽn. Khi virus xâm nhập, niêm mạc mũi bị viêm, tiết dịch đặc, làm bít tắc đường thở, gây ra tình trạng khò khè, khó thở và xuất tiết nhiều dịch đờm.

Khi nhiễm RSV, trẻ thường có biểu hiện ban đầu giống cảm lạnh như ho khan, hắt hơi, sổ mũi, sốt nhẹ. Chính vì triệu chứng dễ nhầm lẫn với cúm hoặc các virus khác, nhiều cha mẹ chủ quan tự điều trị tại nhà. Tuy nhiên, RSV có thể nhanh chóng tiến triển nặng, với các dấu hiệu ho nhiều, thở khò khè, thở nhanh, khó thở, thậm chí suy hô hấp, xẹp phổi, tràn khí màng phổi, ứ khí phổi nếu không được điều trị kịp thời.

Con đường lây lan và khả năng phát tán mạnh của RSV

Virus RSV lây truyền chủ yếu qua đường không khí, thông qua giọt bắn chứa virus khi người bệnh ho, hắt hơi. Ngoài ra, virus còn bám trên các bề mặt đồ vật, sống sót lâu và dễ lây khi trẻ chạm tay vào rồi đưa lên mũi, mắt, miệng. RSV có thể lây trực tiếp qua tiếp xúc gần (ôm hôn, bắt tay) và gián tiếp qua đồ dùng, đồ chơi.

Khả năng lây lan mạnh nhất của virus là trong vài ngày đầu mắc bệnh, nhưng có thể kéo dài hàng tuần sau đó, làm tăng nguy cơ lây nhiễm chéo trong cộng đồng và gia đình.

Dấu hiệu cảnh báo cần đưa trẻ đi khám ngay

Dù nhiều trường hợp RSV nhẹ có thể điều trị tại nhà, nhưng phụ huynh cần cảnh giác với các dấu hiệu nặng sau:

• Khó thở, thở rút lõm ngực, thở nhanh.
• Sốt cao liên tục không hạ.
• Môi, móng tay tím tái.
• Bỏ bú, bỏ ăn, mệt lả.

Khi thấy trẻ xuất hiện các dấu hiệu trên, tuyệt đối không tự ý điều trị tại nhà, mà cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được can thiệp kịp thời, tránh nguy hiểm tính mạng.

Khuyến cáo phòng ngừa RSV hiệu quả cho trẻ nhỏ

Để bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ mắc RSV, các bác sĩ khuyến cáo:

• Rửa tay sạch sẽ: Người chăm sóc và trẻ cần rửa tay với xà phòng ít nhất 20 giây trước và sau khi tiếp xúc.
• Che miệng khi ho, hắt hơi: Dùng khăn giấy hoặc khuỷu tay để che, vứt khăn đúng nơi và rửa tay lại ngay.
• Hạn chế đến nơi đông người: Tránh cho trẻ, nhất là trẻ sơ sinh, đến nơi đông đúc, nhiều nguy cơ lây nhiễm.
• Vệ sinh đồ dùng: Thường xuyên lau dọn đồ chơi, tay nắm cửa, bề mặt tiếp xúc bằng dung dịch sát khuẩn.
• Giữ không khí sạch: Tránh khói thuốc, mở cửa thông thoáng, tránh môi trường ẩm thấp, ô nhiễm.
• Dinh dưỡng đầy đủ: Cho trẻ ăn uống đủ chất, uống đủ nước để tăng sức đề kháng.
• Tiêm vắc xin đầy đủ: Đưa trẻ tiêm phòng đúng lịch các bệnh lây qua đường hô hấp theo khuyến cáo.

Chăm sóc và điều trị trẻ nhiễm RSV tại nhà

Đối với những trường hợp nhẹ, trẻ có thể được chăm sóc tại nhà dưới sự theo dõi chặt chẽ.

Vệ sinh mũi họng cho trẻ: 

Vệ sinh mũi họng cho trẻ là bước chăm sóc quan trọng khi trẻ nhiễm RSV, giúp làm sạch mũi, giảm nghẹt mũi, hỗ trợ bé thở dễ dàng và phòng tránh biến chứng viêm phổi, viêm tai giữa.

Dung dịch xịt mũi đẳng trương trẻ em SalineSea với thành phần NaCl 0,9% và tinh dầu khuynh diệp an toàn, lành tính, giúp làm sạch mũi, loại bỏ bụi bẩn, gỉ mũi và virus gây bệnh. Sản phẩm được thiết kế với vỏ nhôm kháng khuẩn, van xịt 1 chiều, giúp ngăn vi khuẩn xâm nhập ngược, đảm bảo vệ sinh tuyệt đối. Đầu xịt phun sương siêu mịn, áp lực nhẹ, an toàn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, không gây tổn thương niêm mạc mũi. SalineSea có thể dùng hàng ngày để vệ sinh mũi cho bé, giúp giữ mũi luôn thông thoáng, hỗ trợ giảm nghẹt mũi, sổ mũi hiệu quả.

Bên cạnh xịt mũi đẳng trương, khi trẻ có dấu hiệu nghẹt mũi nặng, khó thở, có thể sử dụng thêm dung dịch xịt mũi ưu trương dưỡng ẩm SalineSea. Với thành phần NaCl 1,9% và Natri Hyaluronate, dung dịch này giúp hút bớt dịch nhầy, giảm sưng viêm niêm mạc mũi, giúp thông thoáng mũi nhanh chóng. Đồng thời, Natri Hyaluronate giúp giữ ẩm, làm dịu niêm mạc mũi khi bé phải vệ sinh mũi nhiều lần trong ngày.

Cha mẹ có thể kết hợp sử dụng xịt mũi đẳng trương SalineSea để vệ sinh mũi hằng ngày, và khi trẻ bị nghẹt mũi nặng, dùng thêm xịt mũi ưu trương dưỡng ẩm để giúp bé thở dễ hơn. Việc rửa mũi trước khi cho bé bú, trước khi ngủ sẽ giúp bé ăn ngon, ngủ yên giấc hơn, đồng thời giảm nguy cơ các biến chứng hô hấp do RSV gây ra.

Hạ sốt đúng cách khi trẻ sốt cao: Nếu trẻ sốt từ 38,5°C trở lên, hãy cho uống Paracetamol với liều 10-15 mg/kg cân nặng, lặp lại sau 4-6 tiếng nếu còn sốt. Kết hợp lau mát bằng nước ấm, mặc đồ mỏng để giúp con dễ chịu hơn. Không tự ý dùng các loại thuốc khác khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Đảm bảo dinh dưỡng và bù đủ nước:

Trẻ ốm có thể mệt mỏi, biếng ăn nhưng bố mẹ cần khuyến khích bé bú mẹ nhiều lần trong ngày hoặc uống sữa, nước hoa quả. Với trẻ ăn dặm, nên cho ăn đồ loãng, mềm, dễ tiêu hóa. Nếu bé có dấu hiệu mất nước (khô môi, tiểu ít), cần bổ sung Oresol để bù nước và điện giải.

Theo dõi sát các dấu hiệu nguy hiểm:

Trong quá trình chăm sóc tại nhà, nếu thấy trẻ có biểu hiện thở nhanh, rút lõm ngực, bỏ bú hoàn toàn, ngủ li bì, tím tái môi đầu chi hoặc sốt cao không hạ, bố mẹ cần đưa con đến bệnh viện ngay để được xử trí kịp thời.

Giữ vệ sinh để tránh lây lan:

Cần cho trẻ nằm nghỉ ở nơi thoáng khí, sạch sẽ, tránh tiếp xúc với người khác để hạn chế lây bệnh. Người chăm sóc cần đeo khẩu trang, rửa tay sạch sẽ trước và sau khi chăm sóc trẻ. Đồ chơi, vật dụng cá nhân của bé cũng cần được vệ sinh hàng ngày.

Tuyệt đối không chủ quan khi trẻ có dấu hiệu viêm hô hấp, bởi RSV là tác nhân nguy hiểm có thể đe dọa tính mạng trẻ nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách.

Trước tình hình virus hợp bào hô hấp RSV gia tăng nhanh chóng và gây ra nhiều ca bệnh nặng ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ dưới 6 tháng tuổi, các bậc phụ huynh tuyệt đối không được chủ quan. Chủ động nhận biết sớm các dấu hiệu bệnh, chăm sóc đúng cách và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả sẽ là “lá chắn” vững vàng giúp bảo vệ sức khỏe trẻ, tránh những biến chứng nguy hiểm đe dọa tính mạng. Hãy luôn theo dõi sát sao sức khỏe của con và đưa trẻ đi khám kịp thời khi có dấu hiệu bất thường.