Cách hết bị tắc mũi do dịch nhầy quá nhiều!

Tắc mũi là một trong những triệu chứng phổ biến nhất khi bạn bị cảm lạnh, viêm mũi, dị ứng hay viêm xoang. Trong phần lớn các trường hợp, nguyên nhân gây tắc mũi không phải do “khí” bị nghẽn, mà là do dịch nhầy tích tụ trong khoang mũi, khiến luồng khí không thể lưu thông bình thường. Vậy cách hết bị tắc mũi hiệu quả nhất là gì? Chính là làm sạch dịch nhầy và hỗ trợ dẫn lưu mũi một cách tự nhiên, an toàn.

1. Tắc mũi là gì? Vì sao lại bị?

Tắc mũi xảy ra khi dòng không khí đi qua mũi bị cản trở, dẫn đến hiện tượng thở khó hoặc phải chuyển sang thở bằng miệng. Có 3 nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này:

• Niêm mạc mũi bị sưng nề: Xảy ra khi có phản ứng viêm do vi khuẩn, virus hoặc dị ứng. Sự sưng nề làm hẹp không gian trong hốc mũi, gây cảm giác bít tắc.
• Tăng tiết dịch nhầy: Đây là cơ chế bảo vệ của cơ thể, giúp cuốn trôi bụi bẩn, virus, vi khuẩn. Tuy nhiên, khi lượng dịch tiết ra quá nhiều sẽ gây ứ đọng.
• Dẫn lưu kém: Khi niêm mạc bị viêm nặng hoặc các lỗ xoang bị tắc, dịch không thoát được mà tích tụ, tạo cảm giác nặng nề và tắc nghẽn.

Hiểu được các yếu tố này là chìa khóa để xử lý triệt để tình trạng tắc mũi thay vì chỉ “đè” triệu chứng bằng thuốc.

Dịch nhầy mũi vốn là một cơ chế tự nhiên giúp bảo vệ đường thở khỏi bụi bẩn, vi khuẩn. Nhưng khi bạn bị cảm, viêm xoang hay dị ứng, lượng dịch tăng bất thường, lại kèm theo viêm niêm mạc – khiến mũi bị bít kín.

Hiểu đúng cơ chế này là điều kiện tiên quyết để bạn tìm được cách hết bị tắc mũi đơn giản, hiệu quả ngay tại nhà.

2. Dấu hiệu tắc mũi do ứ đọng dịch nhầy

Bạn có thể nhận ra tình trạng này qua những biểu hiện rất đặc trưng:

• Khó thở bằng mũi, phải thở bằng miệng
• Có cảm giác nặng vùng sống mũi hoặc giữa trán
• Ngạt một bên hoặc cả hai bên mũi, đặc biệt vào ban đêm
• Mũi có dịch đặc, đôi khi dính hoặc mùi hôi
• Khi nghiêng đầu, mũi có thể hơi thông – do dịch thay đổi vị trí

Lúc này, cách hết bị tắc mũi không phải là uống thuốc ngay mà là làm sao để làm sạch mũi, giúp dẫn lưu dịch nhầy tốt hơn.

3. Cách hết bị tắc mũi do dịch nhầy quá nhiều

Khi bị tắc mũi do dịch nhầy ứ đọng nhiều, đặc biệt là trong các đợt viêm mũi cấp hay dị ứng, niêm mạc mũi thường sưng nề, gây hẹp đường thoát dịch. Điều này khiến cho dù lượng dịch không quá nhiều, mũi vẫn luôn trong trạng thái bí tắc, khó chịu. Do đó, để hết bị tắc mũi, bạn cần phối hợp hiệu quả cả thuốc co mạch và rửa mũi, giúp làm thông thoáng đường thở một cách hiệu quả.

3.1. Dùng thuốc co mạch trước khi rửa mũi (khi có phù nề rõ)

Thuốc co mạch như xylometazoline hay oxymetazoline giúp giảm sưng niêm mạc nhanh chóng, từ đó làm rộng đường thở và tạo điều kiện cho việc rửa mũi đạt hiệu quả hơn.

• Giảm phù nề niêm mạc, làm rộng đường mũi
• Tạo điều kiện để dung dịch rửa mũi đi sâu và phát huy hiệu quả
• Giúp dịch nhầy dễ dàng được dẫn lưu ra ngoài thay vì bị “kẹt” trong hốc xoang

Lưu ý:

• Thuốc co mạch chỉ nên dùng trong tối đa 5–7 ngày, đúng liều lượng và theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Không lạm dụng để tránh tình trạng viêm mũi do thuốc.

3.2. Rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc dung dịch ưu trương

Sau khi làm giảm phù nề, bước tiếp theo cực kỳ quan trọng là rửa mũi, giúp loại bỏ trực tiếp dịch nhầy, vi khuẩn và các chất gây dị ứng còn tồn đọng.

• Loại bỏ dịch nhầy – chất gây tắc chính trong mũi
• Giảm số lượng virus, vi khuẩn hoặc tác nhân gây dị ứng
• Làm dịu niêm mạc – hỗ trợ phục hồi sau viêm

Tùy vào mức độ dịch nhầy và nghẹt mũi, bạn có thể lựa chọn:

• Nước muối sinh lý 0,9%: Có nồng độ tương đương với dịch cơ thể, giúp làm sạch nhẹ nhàng mà không gây kích ứng. Dùng tốt hàng ngày để loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, dị nguyên.
• Dung dịch ưu trương 1,9%–3%: Nồng độ muối cao hơn, giúp hút nước và dịch ra khỏi niêm mạc, giảm sưng – rất hiệu quả khi mũi có nhiều dịch đặc, tắc nghẹt nặng.

Bên cạnh đó, cần lựa chọn dụng cụ vệ sinh mũi phù hợp, tránh làm tổn thương niêm mạc mũi:

• Trẻ nhỏ (dưới 2 tuổi): Nên dùng bình xịt dạng phun sương nhẹ, áp lực thấp, đầu vòi nhỏ vừa vặn với lỗ mũi trẻ để tránh gây tổn thương. Có thể dùng dạng ống nhỏ giọt nếu trẻ quá nhỏ hoặc không hợp tác.
• Trẻ lớn và người trưởng thành: Có thể sử dụng bình rửa mũi chuyên dụng dạng áp lực. Loại này giúp đưa dung dịch sâu vào hốc mũi và đẩy dịch nhầy ra ngoài hiệu quả hơn, đặc biệt khi dùng với dung dịch ưu trương trong các đợt viêm xoang hay nghẹt mũi nặng.

3.3. Hỗ trợ dẫn lưu tự nhiên bằng một số mẹo đơn giản

Ngoài dùng thuốc và rửa mũi, bạn có thể áp dụng thêm các cách sau để hỗ trợ quá trình dẫn lưu dịch nhầy hiệu quả hơn:

• Chườm ấm vùng xoang: Đặt khăn ấm lên vùng trán, hai bên má giúp làm loãng dịch và hỗ trợ thông xoang.
• Xông mũi họng bằng tinh dầu: Các loại tinh dầu như bạc hà, khuynh diệp, tràm… có tính sát khuẩn, chống viêm nhẹ, làm thông mũi tự nhiên.
• Massage xoang mặt: Dùng đầu ngón tay day nhẹ vùng quanh mũi, hốc mắt, giúp kích thích lưu thông và giảm áp lực xoang.
• Uống đủ nước: Giúp làm loãng dịch nhầy, cải thiện độ ẩm niêm mạc và giảm độ đặc của dịch tiết.

Tắc mũi do dịch nhầy là tình trạng thường gặp nhưng hoàn toàn có thể cải thiện nếu xử lý đúng cách. Bằng việc phối hợp rửa mũi và dùng thuốc co mạch hợp lý, bạn sẽ tìm được cách hết bị tắc mũi hiệu quả, giúp mũi thông thoáng, dễ chịu trở lại nhanh chóng.