Viêm xoang dễ tái phát vào mùa lạnh, cần xử trí đúng cách

Khi mùa lạnh đến, thời tiết khắc nghiệt không chỉ gây khó chịu mà còn khiến các bệnh lý về đường hô hấp, đặc biệt là viêm xoang, dễ tái phát và trở nên nghiêm trọng hơn. Để bảo vệ sức khỏe và tránh biến chứng không mong muốn, hãy cùng tìm hiểu nguyên nhân và cách xử lý, phòng ngừa viêm xoang trong mùa lạnh này.

Nguyên nhân khiến viêm xoang dễ tái phát vào mùa lạnh

Viêm xoang xảy ra do sự viêm nhiễm và phản ứng dị ứng trong niêm mạc của xoang mũi. Khi niêm mạc bị kích thích hoặc tác động, các tế bào miễn dịch và các chất gây viêm được giải phóng, làm sưng và phù nề niêm mạc. Điều này dẫn đến sự tắc nghẽn trong xoang, gây ra các triệu chứng đặc trưng của viêm xoang như đau đầu, đau mũi, đau vùng mắt, đau họng, chảy nước mũi, nghẹt mũi, và khó thở.

1. Không khí lạnh và khô: Vào mùa lạnh, không khí thường khô và độ ẩm thấp làm niêm mạc mũi, xoang bị khô, dễ kích ứng và tổn thương. Điều này gây sưng viêm, tắc nghẽn đường dẫn lưu của xoang, khiến chất nhầy tích tụ và gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
2. Nhiệt độ thay đổi đột ngột: Khi đi từ trong nhà ra ngoài hoặc ngược lại, nhiệt độ thay đổi đột ngột có thể khiến các xoang bị co thắt, làm cản trở dòng chảy của dịch mũi xoang. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus phát triển mạnh mẽ, dẫn đến viêm xoang hoặc làm tái phát bệnh ở người đã mắc bệnh trước đó.
3. Suy giảm hệ miễn dịch: Mùa lạnh là thời điểm cơ thể dễ bị suy yếu do ít ánh nắng, ít vận động, và thường tiếp xúc với không khí lạnh. Hệ miễn dịch suy giảm khiến cơ thể khó chống lại các tác nhân gây hại, đặc biệt là virus và vi khuẩn gây viêm xoang.
4. Ô nhiễm không khí và dị ứng: Mùa lạnh kèm theo độ ẩm cao và ít gió có thể làm tích tụ bụi và các chất gây ô nhiễm trong không khí, dễ gây kích ứng và làm nặng thêm tình trạng viêm xoang ở người có cơ địa dị ứng.

Bệnh lý viêm xoang có thể gây tắc nghẽn, sưng viêm và làm giảm khả năng lưu thông không khí trong xoang. Tình trạng này có thể dẫn đến cảm giác đau nhức tại vùng xoang và nếu không điều trị, bệnh có thể tiến triển gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn. Do đó cần có các biện pháp ngăn ngừa viêm xoang tái phát và cách điều trị hiệu quả.

Cần nhận biết sớm các triệu chứng viêm xoang 

Việc nhận biết sớm các triệu chứng của viêm xoang rất quan trọng để có phương pháp điều trị kịp thời, tránh các biến chứng nghiêm trọng. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp của viêm xoang:

• Đau đầu là triệu chứng phổ biến nhất của viêm xoang. Cơn đau thường xuất hiện ở vùng trán, má hoặc quanh mắt. Đau mặt có thể cảm nhận rõ ràng hơn khi cúi xuống hoặc khi có sự thay đổi áp lực, chẳng hạn như khi bạn rời khỏi phòng có điều hòa sang ngoài trời.
• Nghẹt mũi là triệu chứng thường xuyên xảy ra, khiến việc thở qua mũi trở nên khó khăn. Chảy nước mũi, đặc biệt là mũi có màu vàng hoặc xanh, là dấu hiệu cho thấy viêm xoang có thể là do nhiễm trùng.
• Viêm xoang có thể gây ra đau hoặc cảm giác áp lực quanh mắt, nhất là khi bạn nhắm mắt hoặc xoay đầu. Đau họng cũng là một triệu chứng phổ biến, do dịch từ xoang mũi chảy xuống cổ họng, gây kích ứng.
• Viêm xoang có thể ảnh hưởng đến tai, gây cảm giác đầy tai hoặc giảm thính lực, do sự tắc nghẽn trong các xoang gần tai.
• Khi viêm xoang, người bệnh có thể cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức do cơ thể phải chiến đấu với viêm nhiễm. Khó thở qua mũi cũng là dấu hiệu khi các xoang bị tắc nghẽn.
• Ho, đặc biệt là vào ban đêm, có thể xảy ra do dịch mũi chảy xuống cổ họng, gây kích ứng. Thở khò khè và khó thở cũng có thể là dấu hiệu của viêm xoang.
• Viêm xoang nặng có thể khiến hơi thở có mùi hôi hoặc mùi thối do sự tích tụ dịch nhầy trong các xoang.

Cách điều trị viêm xoang và làm thông mũi hiệu quả

Việc điều trị viêm xoang và làm thông mũi đúng cách rất quan trọng để giảm các triệu chứng và ngăn ngừa bệnh tái phát. Dưới đây là một số biện pháp hữu ích:

1. Rửa mũi bằng nước muối sinh lý

Rửa mũi là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để làm sạch niêm mạc, giảm đờm nhầy và ngăn ngừa viêm nhiễm. Bạn có thể sử dụng dung dịch nước muối sinh lý (hoặc nước muối ưu trương) để rửa mũi hàng ngày. Việc này giúp làm thông thoáng mũi và giảm bớt cảm giác nghẹt mũi. Nên dùng các dụng cụ rửa mũi chuyên dụng để đảm bảo vệ sinh và tránh làm tổn thương niêm mạc.

2. Dùng xịt mũi ưu trương

Khi mũi bị nghẹt nhẹ, việc sử dụng xịt mũi ưu trương sẽ giúp giảm sưng và làm thông thoáng mũi nhanh chóng. Một số loại xịt mũi như SalineSea có thể giúp cấp ẩm cho niêm mạc mũi, làm dịu cảm giác khô, nghẹt và kích ứng.

3. Sử dụng thuốc theo chỉ định bác sĩ

Trong một số trường hợp, khi các biện pháp tự nhiên không đủ hiệu quả, bạn cần sử dụng thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ:

• Thuốc xịt mũi co mạch: Đối với nghẹt mũi nặng, thuốc xịt mũi co mạch như Jazxylo có thể giúp giảm sưng và tắc nghẽn tạm thời, mang lại cảm giác thông thoáng. Jazxylo chứa Xylometazolin – Chất co mạch thế hệ mới, giúp giảm nghẹt mũi sau 2 phút, hiệu quả kéo dài 10 giờ. Vì vậy người bệnh không phải sử dụng nhiều lần trong ngày.

• Thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng viêm: Nếu viêm xoang kéo dài hoặc tái phát nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng sinh hoặc thuốc kháng viêm để kiểm soát nhiễm trùng. Cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian điều trị để đạt hiệu quả tốt nhất và tránh tình trạng kháng thuốc.

Trường hợp viêm xoang nặng, kéo dài, có thể lựa chọn thuốc xịt mũi Nozeytin – F kết hợp kháng viêm Fluticaon và kháng histamin Azelastin giúp giảm nhanh triệu chứng, hiệu quả kéo dài cả ngày. Đặc biệt, thuốc có tác dụng tại chỗ, gần như không hấp thu xuống đường tiêu hoá nên rất an toàn khi sử dụng.

Ngoài các phương pháp điều trị trên, bạn có thể thực hiện một số biện pháp tự nhiên để làm dịu triệu chứng viêm xoang, bao gồm:

• Xông mũi với hơi nước nóng: Giúp làm loãng đờm và giảm nghẹt mũi.
• Uống đủ nước: Giúp cơ thể giữ đủ độ ẩm và giảm sự khô mũi.
• Sử dụng máy tạo độ ẩm: Đặc biệt là trong mùa hanh khô, việc duy trì độ ẩm trong không khí giúp giảm tình trạng khô mũi.

Phương pháp phòng ngừa viêm xoang

Việc phòng ngừa viêm xoang đóng vai trò quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ mắc và tái phát bệnh. Các biện pháp dưới đây có thể giúp hạn chế nguy cơ:

• Tránh các tác nhân kích thích và dị ứng: Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc, bụi bẩn, hóa chất và các chất gây dị ứng khác.
• Tăng cường sức đề kháng: Duy trì chế độ ăn uống giàu rau củ, trái cây và tập luyện thường xuyên để cơ thể khỏe mạnh và phòng bệnh tốt hơn.
• Giữ vệ sinh mũi, xoang: Thường xuyên rửa mũi với nước muối sinh lý để làm sạch niêm mạc. Tránh dùng các sản phẩm làm sạch mũi chứa cồn hoặc chất kích ứng.
• Sử dụng thuốc và phương pháp tự nhiên: Dùng thuốc giảm đau và chống viêm khi cần thiết. Các phương pháp như xông mũi, massage mũi và xoang cũng giúp làm dịu triệu chứng hiệu quả.
• Điều trị các bệnh liên quan: Các bệnh lý như hen suyễn, dị ứng, viêm mũi dị ứng cần được kiểm soát để giảm nguy cơ gây viêm xoang.

Các phương pháp này giúp nâng cao sức khỏe tổng quát và ngăn ngừa bệnh viêm xoang. Để đảm bảo hiệu quả, chúng ta cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa đúng cách.