Nguyên nhân bệnh viêm mũi thường gặp nhất!

Viêm mũi là tình trạng niêm mạc khoang mũi bị viêm, có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm dị ứng và không phải dị ứng. Theo dõi ngay bài viết dưới đây để biết các nguyên nhân bệnh viêm mũi, cách điều trị và phòng ngừa hiệu quả.

Nguyên nhân bệnh viêm mũi dị ứng

Viêm mũi dị ứng xảy ra khi cơ thể phản ứng với các dị nguyên trong môi trường như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật hoặc nấm mốc. Tình trạng này thường xảy ra theo mùa, ví dụ như vào mùa phấn hoa hoặc thời tiết thay đổi. Tuy nhiên, viêm mũi dị ứng cũng có thể kéo dài suốt cả năm nếu bạn tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng thường xuyên. Các triệu chứng điển hình bao gồm nghẹt mũi, hắt hơi, ngứa mũi, sổ mũi và cảm giác mệt mỏi.

Viêm mũi dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các dị nguyên. Khi bạn tiếp xúc với các tác nhân này, cơ thể bắt đầu sản xuất một loại kháng thể gọi là IgE. Các kháng thể này gắn kết với các tế bào mast trong niêm mạc mũi, gây ra sự giải phóng histamin và các chất trung gian viêm khác.

• Histamin là một chất hoá học gây ra nhiều triệu chứng viêm mũi dị ứng, bao gồm ngứa mũi, sổ mũi, nghẹt mũi và hắt hơi. Các mạch máu trong niêm mạc mũi sẽ giãn ra và thấm dịch, gây sưng tấy và nghẹt mũi.
• Cytokines và prostaglandins cũng tham gia vào quá trình viêm, dẫn đến các phản ứng viêm kéo dài.

Các triệu chứng như nghẹt mũi, hắt hơi, ngứa mũi và sổ mũi là hậu quả của việc giải phóng histamin và các chất trung gian viêm, khiến niêm mạc mũi bị sưng và tiết dịch.

Nguyên nhân bệnh viêm mũi không dị ứng

Khác với viêm mũi dị ứng, viêm mũi không dị ứng không phải do một chất gây dị ứng cụ thể gây ra. Thay vào đó, nguyên nhân có thể là do một hoặc nhiều yếu tố khác như ô nhiễm không khí, thay đổi thời tiết, nhiễm vi khuẩn, virus, hoặc các yếu tố môi trường khác. Viêm mũi không dị ứng có thể xảy ra trong thời gian ngắn, nhưng trong một số trường hợp, nó có thể kéo dài và gây ra triệu chứng khó chịu kéo dài cho người bệnh.

• Viêm do tác động môi trường: Các yếu tố như ô nhiễm không khí, nhiệt độ thay đổi đột ngột hoặc tiếp xúc với các chất kích thích như khói thuốc lá có thể gây tổn thương niêm mạc mũi. Các chất này làm tăng sự sản xuất chất nhầy và gây viêm tại chỗ.
• Viêm do vi khuẩn hoặc virus: Khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập vào niêm mạc mũi, hệ miễn dịch phản ứng bằng cách kích hoạt các tế bào miễn dịch như neutrophils, macrophages và các cytokine viêm, làm tăng các phản ứng viêm tại khu vực mũi.

Sự viêm gây nghẹt mũi, sổ mũi và có thể kèm theo các triệu chứng như đau họng hoặc sốt nếu có nhiễm trùng. Đây là những dấu hiệu cho thấy niêm mạc mũi đang bị viêm nhiễm hoặc tổn thương.

Ngoài các yếu tố ngoại sinh, yếu tố nội tiết và di truyền có thể là nguyên nhân tiềm ẩn của viêm mũi:

• Di truyền: Những người có người thân trong gia đình mắc bệnh viêm mũi dị ứng có nguy cơ cao bị bệnh này. Yếu tố di truyền có thể quyết định sự phản ứng quá mức của hệ miễn dịch đối với các chất gây dị ứng.
• Thay đổi nội tiết: Các thay đổi trong cơ thể, chẳng hạn như khi mang thai, tuổi dậy thì hoặc mãn kinh, có thể gây rối loạn hệ thống miễn dịch, dẫn đến viêm mũi dị ứng. Trong các giai đoạn này, sự thay đổi của hormone có thể làm tăng sự nhạy cảm của cơ thể với các tác nhân gây dị ứng.

Các triệu chứng của bệnh viêm mũi

Các triệu chứng này có thể xuất hiện đột ngột hoặc kéo dài, tùy vào nguyên nhân gây bệnh.

Nghẹt mũi và sổ mũi là hai triệu chứng đặc trưng và phổ biến nhất của bệnh viêm mũi. Khi cơ thể tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, bụi bẩn, lông động vật hoặc vi khuẩn, virus, niêm mạc mũi bị sưng và tiết dịch, dẫn đến tình trạng nghẹt mũi và sổ mũi.

• Nghẹt mũi: Niêm mạc mũi bị sưng tấy khiến lỗ mũi bị tắc nghẽn, gây khó khăn trong việc thở. Điều này làm giảm khả năng cung cấp oxy cho cơ thể và gây cảm giác khó chịu.
• Sổ mũi: Khi niêm mạc mũi bị viêm, cơ thể sản xuất một lượng lớn dịch nhầy để cố gắng loại bỏ tác nhân gây viêm. Dịch nhầy này có thể chảy ra ngoài, gây sổ mũi và có thể khiến người bệnh phải lau mũi liên tục.

• Ngứa mũi: Khi niêm mạc mũi bị kích ứng, cơ thể sẽ phát tín hiệu ngứa, khiến người bệnh thường xuyên dùng tay hoặc khăn để gãi hoặc dụi mũi, làm tình trạng càng thêm tồi tệ.
• Rát mũi: Việc chà xát hoặc dụi mũi liên tục có thể khiến niêm mạc mũi bị tổn thương, dẫn đến cảm giác rát và khó chịu.

Phương pháp phòng ngừa viêm mũi hiệu quả

Dưới đây là một số gợi ý giúp bạn phòng ngừa bệnh viêm mũi hiệu quả:

• Hạn chế tiếp xúc với bụi bẩn, khí thải, vi khuẩn, khói thuốc lá: Những yếu tố này có thể kích thích niêm mạc mũi và dẫn đến tình trạng viêm mũi. Hạn chế tiếp xúc với chúng sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
• Tránh tiếp xúc với các chất dễ gây dị ứng: Các chất như lông động vật, thú cưng, phấn hoa, hay các tác nhân gây dị ứng khác có thể làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng. Hãy cố gắng giữ khoảng cách và hạn chế tiếp xúc với chúng, đặc biệt trong mùa cao điểm của dị ứng.
• Thường xuyên vệ sinh tai mũi họng sạch sẽ: Việc vệ sinh vùng tai, mũi và họng giúp loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh, bảo vệ hệ thống hô hấp khỏe mạnh.
• Giữ ấm cơ thể khi trời lạnh: Khi thời tiết lạnh, cơ thể dễ bị nhiễm lạnh và làm giảm khả năng phòng ngự tự nhiên của mũi. Hãy đảm bảo giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ và mũi để ngăn ngừa viêm mũi.
• Dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ và thông thoáng: Việc giữ cho không gian sống luôn sạch sẽ, thoáng mát, giúp loại bỏ bụi bẩn, nấm mốc và vi khuẩn – các yếu tố có thể gây dị ứng và viêm mũi.

Cách điều trị viêm mũi hiệu quả

Việc điều trị viêm mũi sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân bệnh viêm mũi. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến cho viêm mũi dị ứng và viêm mũi do nhiễm trùng.

• Thuốc kháng histamin: Đây là loại thuốc giúp ngăn chặn histamin hoạt động giúp ngăn phản ứng dị ứng xảy ra, từ đó giảm các triệu chứng như ngứa mũi, sổ mũi và hắt hơi.
• Thuốc xịt mũi chứa corticoid: Giúp làm giảm viêm trong niêm mạc mũi, giúp giảm nghẹt mũi và sổ mũi. Ngoài ra, các thuốc xịt mũi kháng histamin cũng có thể giảm ngứa và tắc nghẽn.
• Liệu pháp tự nhiên: Các biện pháp tự nhiên như rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc dùng các loại thảo dược như tinh dầu tràm, bạc hà cũng giúp giảm các triệu chứng viêm mũi dị ứng.

• Thuốc kháng sinh: Khi viêm mũi do nhiễm khuẩn, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị. Thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn gây bệnh và làm giảm triệu chứng viêm.
• Thuốc kháng vi-rút: Nếu nguyên nhân gây viêm mũi là do virus, thuốc kháng vi-rút có thể được sử dụng để hỗ trợ điều trị, giảm tốc độ lây lan của virus và giúp cơ thể phục hồi nhanh chóng.

Azelastine là một loại kháng histamin thuộc thế hệ 2, được nghiên cứu và chứng minh lâm sàng là có hiệu quả cao trong việc điều trị các triệu chứng của viêm mũi dị ứng và viêm mũi không dị ứng. Cụ thể, azelastine giúp giảm các triệu chứng như nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi chỉ sau 15 phút sử dụng, và tác dụng của thuốc có thể kéo dài từ 12 đến 24 giờ.

Khác với các kháng histamin thế hệ 1, azelastine ít gây buồn ngủ, giúp bệnh nhân duy trì hoạt động bình thường trong suốt ngày dài mà không gặp phải các tác dụng phụ như mệt mỏi hay buồn ngủ. Vì vậy, azelastine là một sự lựa chọn hiệu quả và an toàn cho việc điều trị các vấn đề về mũi liên quan đến dị ứng hoặc không dị ứng.

Nozeytin là sản phẩm chứa Azelastine dạng xịt, mang lại hiệu quả tối ưu trong việc điều trị các triệu chứng của viêm mũi dị ứng và viêm mũi không dị ứng. Dạng xịt giúp Azelastine tác động trực tiếp tại chỗ, làm giảm nhanh chóng các triệu chứng như nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi mà không gây tác dụng phụ khó chịu.

Điều đặc biệt ở Nozeytin là sản phẩm này không gây đau rát niêm mạc hay khô rát đường hô hấp, một vấn đề thường gặp với các dạng xịt mũi khác. Nhờ vậy, Nozeytin mang lại sự thoải mái cho người sử dụng trong suốt quá trình điều trị.

Viêm mũi là bệnh lý khá phổ biến nhưng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát được bệnh này. Việc hiểu rõ nguyên nhân bệnh viêm mũi và cách phòng tránh sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe mũi của mình hiệu quả hơn.